ΠΩΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΘΗΚΑΝ ΤΑ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΑ ΚΟΜΜΑΤΑ

Γράφει ο Άδηλος
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

   Η ύπαρξη ουτοπικών κομμουνιστικών ιδεών εμφανίζονται ακόμα από την αρχαιότητα. Στον μεσαίωνα εμφανίστηκαν διάφοροι χαλαροί σύλλογοι, αλλά δεν υπήρχαν πολιτικά κόμματα, με την σύγχρονη έννοια.

   Η έννοια του κόμματος είναι σύμφυτη με την ταξική κοινωνία. Για παράδειγμα στην αρχαία Αθήνα υπήρχαν οι «Ολιγαρχικοί» και οι «Δημοκρατικοί» Στην τελευταία φάση του Πελοποννησιακού πολέμου εμφανίζονται οι «Δημαγωγοί», που προσεγγίζουν περισσότερο την σημερινή έννοια του όρου.

   Τα κόμματα, όπως τα εννοούμε σήμερα, εμφανίζονται στις συνθήκες του Καπιταλισμού.

• Το πρώτο επαναστατικό – δημοκρατικό κόμμα εμφανίζεται στην αγγλική αστική επανάσταση του 1640 – 1649. Είναι το «Κόμμα των Ισοπεδωτών» (1647 – 1648) με ιδρυτή τον Τζον Λίλμπορν. Έχει μέλη, συνδρομές, εφημερίδα και είναι οργανωμένο σε εδαφική βάση με ιεραρχική δομή. Στα πλαίσια του κόμματος διαμορφώθηκε μια πτέρυγα, οι «Αληθινοί Ισοπεδωτές» με κομμουνιστικό, θα λέγαμε, προσανατολισμό (η γη να γίνει κοινωνική ιδιοκτησία)
• Στην Γαλλική επανάσταση του 1789, αστοί, μικροαστοί και διανοούμενοι δημιουργούν λέσχες, λαϊκές κοινότητες και κλαδικές οργανώσεις. Την ίδια περίοδο διαμορφώνονται τα εξής κόμματα:
• Οι «Αβράκωτοι» :  Εκφράζανε τους αβράκωτους της κοινωνίας του Παρισιού. Οι αβράκωτοι δεν ήταν ιδιαίτερη κοινωνική τάξη αλλά σύνολο των φτωχών στρωμάτων, τεχνίτες, μικροκαταστηματάρχες, πλανόδιοι πωλητές, και εργάτες. Ζητούσαν ριζική αγροτική μεταρρύθμιση με απαλλοτρίωση, χωρίς αποζημίωση. Εφαρμογή άμεσης δημοκρατίας
• Οι «Λυσσασμένοι» :  Αντιπροσώπευαν τα στρώματα των αβράκωτων, που η κοινωνική κατάσταση τους, δεν βελτιώθηκε με την επανάσταση αλλά αντίθετα χειροτέρεψε. Έβλεπαν τους πλούσιους αστούς σαν κύριους εχθρούς. Αμφισβητούσαν την αστική ατομική ιδιοκτησία. Ζητούσαν ο εργαζόμενος λαός να πάρει την εξουσία. Ηγέτης τους ο Ζακ Ρου πρώην κληρικός και μετέπειτα άθεος, ο λεγόμενος «κόκκινος παππάς», μέλος της Παρισινής κομμούνας από το 1792
• Η «Εταιρεία των Ίσων» :  Ιδρυτής ο Φρανσουά Νοέλ «Γράκχος» Μπαμπέφ το 1796. Το πρώτο Κομμουνιστικό κόμμα με πραγματική δράση. Θέτει το ζήτημα της δικτατορίας του προλεταριάτου. Σκοπός του η ίδρυση μια αταξικής κομμουνιστικής κοινωνίας. Ο Μπαμπέφ καρατομείται όταν, μετά την εκτέλεση του Ροβεσπιέρου, προσπάθησε να ανατρέψει το Διευθυντήριο.
• Ο «Σύνδεσμος του Εθνικού Χάρτη» : Είναι το πρώτο μαζικό προλεταριακό κόμμα. Αρχές του 1830 είχαν δημιουργηθεί ήδη τα πρώτα εργατικά συνδικάτα στο Ηνωμένο Βασίλειο. Δημιουργείται το κίνημα για έναν Λαϊκό Χάρτη (Χαρτιστές). Τίθενται ζητήματα αστικοδημοκρατικά (ψήφος άνω των 21, μυστική εκλογική ψηφοφορία κτλ). Τον Ιούλιο του 1840 δημιουργείται ο «Εθνικός συνεταιρισμός του Χάρτη» με Κεντρική Επιτροπή, μέλη, συνδρομές, εφημερίδα. Πραγματοποιείται η πρώτη γενική απεργία (1842) με πολιτικά αιτήματα. 
• 1848 : Ίδρυση της «Ένωσης των Κομμουνιστών». Η «Ένωση των Κομμουνιστών» προέκυψε από την «Ένωση των Δικαίων» (1836 – 1839) και αυτή με τη σειρά της από την «Ένωση των Προγραμμένων» (1834 – 1836). Η «Ένωση των Προγραμμένων» με έδρα το Παρίσι, ιδρύθηκε από μικροαστούς δημοκράτες διανοούμενους και καλφάδες της χειροτεχνίας. Οι προλετάριοι καλφάδες αντιπροσώπευαν ουτοπικές σοσιαλιστικές και κομμουνιστικές απόψεις. Κατέληξαν στη σημαντική διαπίστωση ότι η οργανωτική ενότητα με τους μικροαστούς δημοκράτες τους εμπόδιζε στο να προασπίζουν τα προλεταριακά συμφέροντα. Το αποτέλεσμα αυτής της διαπίστωσης ήταν ο οργανωτικός διαχωρισμός των προλετάριων από τους μικροαστούς δημοκράτες, και ο σχηματισμός μιας δικής τους «Ένωσης των Δικαίων», μια ένωση μισή προπαγανδιστική, μισή συνωμοτική. Το 1838 απέκτησε δικό της Καταστατικό που ήδη εμπεριείχε στοιχεία δημοκρατικού συγκεντρωτισμού: συγκεντρωτική δομή οργάνωσης, ετήσια επανεκλογή όλων των αρχών της Ένωσης, συζήτηση για το Καταστατικό, καθήκοντα και υποχρεώσεις των μελών, καθοδήγηση στους δήμους, κτλ.

 Την άνοιξη του 1847, τα ηγετικά στελέχη της Ένωσης κάλεσαν τον Μαρξ και τον Ένγκελς να προσχωρήσουν, να αναπτύξουν τον κριτικό τους κομμουνισμό σε ένα Μανιφέστο και να τους  βοηθήσουν να μετατρέψουν το πεπαλαιωμένο τους Καταστατικό σε ένα νέο οργανωτικό Καταστατικό, που να ανταποκρίνεται στις αλλαγμένες συνθήκες της εποχής. Το καλοκαίρι του 1847, πραγματοποιείται το πρώτο Συνέδριο της «Ένωσης των Κομμουνιστών» και το νέο Καταστατικό έγινε δεκτό.

 Στο τέλος της ίδιας χρονιάς, το δεύτερο Συνέδριο της Ένωσης ανέθεσε στους Μαρξ – Ένγκελς τη σύνταξη του «Μανιφέστου» το οποίο δημοσιεύτηκε στο Λονδίνο το Φλεβάρη του 1848.

• 1864 – 1876 Ιδρύεται η «Διεθνής Ένωση Εργατών», η γνωστή σε όλους 1η Διεθνής.